Công trình thủy điện Lai Châu có tổng mức đầu tư 35.700 tỷ đồng, là thủy điện lớn thứ ba được xây dựng trên sông Đà, gắn liền với thủy điện Sơn La, thủy điện Hòa Bình. Khi hoàn thành, công trình sẽ cung cấp điện cho hệ thống điện quốc gia và phục vụ chống lũ về mùa mưa, cấp nước về mùa khô cho đồng bằng Bắc bộ, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh cho tỉnh Lai Châu, Điện Biên và khu vực Tây Bắc.

Nhà máy thủy điện Lai Châu có công suất 1.200 MW, gồm 3 tổ máy (công suất mỗi tổ máy là 400 MW), do Tập đoàn Điện lực Việt Nam làm chủ đầu tư, TCty Sông Đà làm tổng thầu xây lắp, các TCty Lắp máy Việt Nam (LILAMA), TCty Xây dựng Trường Sơn và TCty Xây dựng và Phát triển hạ tầng (LICOGI) là các nhà thầu thành viên. Riêng LILAMA tham gia cung cấp và chế tạo một số thiết bị, tổ hợp, lắp đặt toàn bộ thiết bị công trình với tổng khối lượng thực hiện khoảng 32.690 tấn.

Ngày 14/12/2015 vừa qua, tổ máy số 1 thủy điện Lai Châu đã chính thức phát điện hòa vào lưới điện quốc gia, vượt kế hoạch đề ra hơn 3 tháng. Đây cũng là mốc tiến độ quan trọng, là tiền đề để hoàn thành toàn bộ công trình vào năm 2016, sớm trước 1 năm so với tiến độ đề ra.

Công trình thủy điện Lai Châu đi vào hoạt động sẽ nâng tổng công suất các nhà máy thủy điện trên sông Đà đạt 6.500 MW, cung cấp khoảng 25 tỷ kWh điện mỗi năm. Hiện tại, rotor tổ máy số 2 của nhà máy đã thực hiện lắp đặt đạt 50% công việc. Dự kiến, trong năm 2016, tổ máy số 2 sẽ được lắp đặt rotor vào cuối tháng 4 và phát điện trong tháng 7, tổ máy số 3 dự kiến hoàn thành vào tháng 11.

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng biểu dương chủ đầu tư cùng với hơn 8.000 cán bộ, kỹ sư, công nhân, người lao động trên công trường đã làm việc cật lực, vượt qua nhiều khó khăn, hoàn thành khối lượng lớn công việc để tổ máy số 1 phát điện sớm hơn yêu cầu.

Thủ tướng cũng biểu dương nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Lai Châu trong công tác di dân, tái định cư; đánh giá cao sự chỉ đạo sát sao của Ban chỉ đạo Nhà nước các công trình thủy điện Sơn La-Lai Châu; các bộ, cơ quan chức năng của Chính phủ, Quốc hội đã hợp tác, tạo điều kiện cho chủ đầu tư thực hiện công trình này.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: Thủy điện Lai Châu là công trình đặc biệt quan trọng, công trình trọng điểm quốc gia. Công trình này không chỉ có giá trị phát điện, bảo đảm điện năng cho phát triển kinh tế-xã hội đất nước mà còn có ý nghĩa quan trọng góp phần chỉnh trị sông Đà. Cùng với thủy điện Sơn La, thủy điện Hòa Bình, công trình thủy điện Lai Châu góp phần kiểm soát lũ vào mùa mưa, cung cấp nước vào mùa khô cho hạ lưu, phát triển kinh tế-xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh.

Thủ tướng đánh giá: Việc phát điện tổ máy số 1 mới là thắng lợi bước đầu, tạo điều kiện để 2 tổ máy còn lại sớm hoàn thành. Thủ tướng yêu cầu, trong năm 2016, chủ đầu tư phải tập trung chỉ đạo hoàn thiện các công việc cần thiết để tổ máy số 1 vận hành an toàn, hiệu quả, cung cấp điện ổn định; tiếp tục khẩn trương tiến hành các công việc, cùng các nhà thầu phấn đấu hoàn thành công trình đúng như cam kết.

Thủ tướng cũng yêu cầu tỉnh Lai Châu tiếp tục quan tâm chỉ đạo hoàn thành tốt nhiệm vụ tái định cư, bảo đảm tiến độ công tình, đồng thời quan tâm, chăm lo, ổn định, cải thiện từng bước, nâng cao đời sống người dân trong vùng dự án để đồng bào đến nơi ở mới có cuộc sống ngày càng tốt hơn.

Nhân dịp này, 5 tập thể đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện dự án thủy điện Lai Châu đã được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng nhì; 5 tập thể được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng ba; 9 cá nhân được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng nhì; 14 cá nhân được tặng Huân chương Lao động hạng ba; 10 cá nhân được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.

Thủ tướng cũng đã gắn biển “Công trình chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII” cho công trình thủy điện Lai Châu.